İlaç reaksiyonları

• İlaç kullanımına bağlı ortaya çıkan istenmeyen etkilerin tamamı ilaç reaksiyonu olarak adlandırılır. Bunların bir kısmı herkeste ortaya çıkabilecek, beklenen etkilerdir. Yalnızca duyarlı kişilerde, beklenmedik şekilde oluşan reaksiyonlar ise, ilaç alerjisi olarak adlandırılır.
• İlaç alerjileri deride çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. En sık, vücut genelinde kızamık benzeri çok sayıda minik kızarık kabarıklık oluşması şeklinde görülür.
• Ürtiker (kurdeşen) adı verilen, deri ve deri altındaki dokunun ödemlenmesiyle ortaya çıkan kızarık kabarık alanlar; ödemin daha derine yerleşmesiyle oluşan, yüzde, dudakta arı sokmuş gibi şişmeye neden olan anjioödem de sık görülen reaksiyonlardır.
• Daha nadiren içi iltihap dolu minik kabarcıklar şeklinde, ilaç her alındığında aynı yerde oluşan kırmızı-mor lekeler, su kabarcıkları şeklinde, iç içe geçmiş kırmızı halkalar şeklinde reaksiyon oluşabilir.
• Çoğu reaksiyon hafif, ilacın kesilmesiyle gerileyen tarzdadır fakat yaklaşık %10’u ciddi seyreder. Döküntüler deride geniş alanları etkiliyorsa, gözler, dudaklar ve ağız etkilenmişse, ateş, halsizlik eşlik ediyorsa daha ciddi bir reaksiyon söz konusu olabilir. Hafif başlayan reaksiyonlar sonradan şiddetlenebilir, bu nedenle gecikmeden doktora başvurmak önemlidir.
• Farklı reaksiyon çeşitleri farklı tedavi gerektirir. Döküntünün görüntüsüyle net tanı koyulamazsa deriden küçük bir biyopsi (parça) alıp incelenerek tanı netleştirilebilir.
• En sık alerjiye neden olan ilaçlar antibiyotikler ve ağrı kesici ve ateş düşürücülerdir. Alerjiye neden olan ilacın ne olduğu net değilse ilaç alerji testlerine başvurmak gerekir, bu testler de alerjinin tipine göre farklılık gösterir. Alerji saptanan ilaçları ömür boyunca bir daha kullanmamak gerekir.